Medale Rolnicze: WIEŚ I ROLNICTWO - MISTRZOWIE SZTUKI MEDALIERSKIEJ styczeń + luty 2020 / VILLAGE AND AGRICULTURE MASTERS OF THE MEDALLIC ART January+February 2020

Tu zamieszczam tegoroczną odsłonę serii o mistrzach sztuki medalierskiej. Zapraszam do zapoznania się!

Here I post the continuation of my series concerning masters of medallic art. Enjoy!

Październik 2020

Jarnuszkiewicz Krystyn (1930-2016)

Artysta rzeźbiarz. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu i Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni Jerzego Jarnuszkiewicza. Autor wielu abstrakcyjnych metalowych kompozycji, rzeźb monumentalnych, aranżacji przestrzennych i licznych medali. Uczestnik plenerów rzeźbiarskich. Przedstawię 3 medale jego autorstwa powiązanych z kulturą wsi i rolnictwa (Mazowsze, Kombinat Ogrodniczy Mysiadło. Zakład Przemysłu Ciągnikowego URSUS).

XXV LAT ZESPOŁU MAZOWSZE

Av.: W dolnej części gładkie, równe pola z rzędami wierzb na horyzoncie. Od góry poziomo napis: XXV LAT / ZESPOŁU / MAZOWSZE.

Rv.: Po lewej para w strojach ludowych w tańcu. Wyżej chór dziewcząt również w strojach ludowych, w głębi wzgórza. U dołu data 1975. Sygnowany na R.- spleciony monogram JK. Projektował i wykonał Krystyn Jarnuszkiewicz. Ø 70 mm. Tombak patynowany 300 szt. Emitent: Zespół Mazowsze, Karolin, Otrębusy (Kat. MP 1974-1978)

90 LAT PRODUKCJI URSUSA

Av.: W kolistym centrum stary typ ciągnika z napisem: URSUS. Wokół centrum głowy robotników. U góry po prawej znak Zakładów.

Rv.: W kolistym centrum ciągnik współczesny z napisem: URSUS 1214. Wokół centrum łany zbóż. Na rancie napis: 90 LAT / PRODUKCJI/ URSUSA/ 1892-1983. Sygnowany na R. – spleciony monogram JK. Projektował i wykonał: Krystyn Jarnuszkiewicz. 68 x 68 mm. Ag -10 szt., Tombak patynowany – 2000 szt.

DWADZIEŚCIA PIĘĆ LAT KOMBINATU PAŃSTWOWYCH GOSPODARSTW OGRODNICZYCH „MYSIADŁO”

Av.: W środku na fakturowanym tle liście, niżej owoc pomidora, z prawej kwiat gerbery. W otoku: DWADZIEŚCIA PIĘĆ LAT KOMBINATU PAŃSTWOWYCH GOSPODARSTW OGRODNICZYCH MYSIADŁO.

Rv.: Stylizowane kontury szklarni wypełnionej roślinnością. Między rurami w dole : MYSIADŁO. Na dole daty: 1955 / 1978. Sygnowany na A – monogram: splecione litery JK. Projektował i wykonał Krystyn Jarnuszkiewicz. Ø 70 mm. Wielkość emisji: Ag – 10 szt , tombak srebrzony, tombak patynowany-750 szt,. (Kat. MP 1974-1978)

Wrzesień 2020

Zbigniew Łukowiak (1935 -2007)

Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Poznaniu a następnie Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Studiował pod kierunkiem wielu wybitnych artystów (Władysława Tatarkiewicza, Józefa Petruka, Józefa Stasińskiego). Zajmował się malarstwem, rzeźbą , medalierstwem. Wiele jego medali poświęconych jest wielkopolskim gospodarczym mleczarniom, cukrowniom, ludziom nauki. Realizował zamówienia nie tylko zleceniodawców z Polski ale również z Ukrainy, Niemiec. Francji, Szwecji, Włoch. Jest też autorem 20 medali papieskich. Jego prace znajdują się w licznych muzeach w tym w Muzeum Sztuk Medalierskiej w Poznaniu w Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II w Częstochowie. Medale tego twórcy wystawiane były na wystawach krajowych i zagranicznych w Niemczech, Holandii. Belgii. Francji, Włoszech Rosji, Kanadzie i USA.

Przedstawiam tu 6 medali dotyczących rolnictwa typowych dla jego twórczości medalierskiej.

PROFESOR WACŁAW DĄBROWSKI

Av.: Na tle motywów roślinnych drewniana maselnica. U góry cyfra rzymska XI, poniżej przy krawędzi od lewej do prawej napis: KRAJOWA OCENA MASŁA”.Rv.: Na tle traw popiersie na wprost. Z prawej strony na dole lekko skośnie napis: PROF. / WACŁAW / DĄBROWSKI. Znakowany na Rv.- monogram liter „ZŁ”. Medalier: Zbigniew Łukowiak.Mosiądz. Lany. Rozmiar: 80 x 83 mm. Kształt zbliżony do prostokąta z występem u góry.

DOŻYNKI WOJEWÓDZKIE NIECHLÓW -1996

Av.: Nad ulistnioną gałązką po prawej stronie napis: DOŻYNKI / WOJEWÓDZKIE / NIECHLÓW. Po prawej stronie herb Niechlowa ( na kartuszu siedzący sokół obok krzyż). Rv.: Głowa ¾ w prawo, po prawej stronie poziomy napis: KS. / KANONIK / HENRYK / KONARSKI / 1903 / 1994.Niesygnowany: Medalier: Zbigniew Łukowiak. Medal zbliżony do prostokąta z zaokrąglonymi niesymetryczne narożami. Rozmiar: X 72 mm.88 mm. Mosiądz. Lany.. Nakład: 105 szt. 1996.

INSTYTUT ZOOTECHNIKI ZZD PAWŁOWICE

Av.: Po prawej stronie poziomy napis: INSTYTUT / ZOOTECH / NIKI ZZD PAWŁOWICE, po prawej strony stylizowane głowy zwierząt: krowy, świni, owcy.Rv.: Fasada pałacu w Pawłowicach siedziby Zootechnicznego Zakładu Doświadczalnego. Sygnowany na „R”- monogram liter: ŁZ. Medalier: Zbigniew Łukowiak (Rawicz). Kształt zbliżony do w poziomie prostokąta. Rozmiar:66 x 117 mm. Mosiądz. Lany. Nakład: 111 szt. 1988.

POLMOS AKWAWIT LESZNO

Av.: W prawym górnym rogu daty i napis: 1879 / LESZNO/ 1979. Na tle konturów zakładu- u góry stylizowany napis : „POLMOS”, na dole napis: AKWAWIT. R.: Głowa ¾ w prawo. Po lewej stronie napis: PROF. DR INŻ / MARCELI , po prawej daty: 1880 / 1959, u dołu napis: STRUSZYŃSKI. Sygnowany na „Rv.:” monogram liter „ŁZ”. Medalier: Zbigniew Łukowiak. Medal w kształcie wydłużonego prostokąta o nieregularnych bokach. Rozmiar: 85 x 104 mm.

ZASŁUŻONY PRACOWNIK WOJEWÓDZKIEJ SPÓŁDZIELNI MLECZARSKIEJ W ELBLĄGU

Av.: Na falistym tle od prawego rogu napis: ZASŁUŻONY PRACOWNIK WOJEWÓDZKIEJ SPÓŁDZIELNI MLECZARSKIEJ W ELBLĄGU. W lewym dolnym rogu stylizowany kwiat słonecznika w którym wpisano skrót: ZSML . Rv.: W lewym górnym rogu napis: STANISŁAW STASZIC. Po prawej stronie popiersie ¾ w lewo. Ku niemu zmierza szereg ledwie zarysowanych postaci. Na dole napis: PIONIER SPÓŁDZIELCZOŚCI ROLNICZEJ. Sygnowany na „R”- monogram liter: „ŁZ”. Medalier: Zbigniew Łukowiak. Rozmiar: 89 x 81 mm. Brąz. Lany.

ZASŁUŻONY DLA SPÓŁDZIELNI MLECZARSKIEJ WE WSCHOWIE

Av.: Panorama Wschowa z wiatrakami na przednim planie. U góry daty: 1945 / 1985. U dołu poziomy napis; ZASŁUŻONY / DLA SPÓŁDZIELNI / MLECZARSKIEJ / WE WSCHOWIE. Rv.: Popiersie Kazimierza Wielkiego. Po lewej stronie napis gotykiem: KAZIMERZ / WIELKI, po prawej stronie data: 1364 (ufundowanie Akademii Krakowskiej).Sygnowany na „R” – Monogram liter: „ŁZ”. Medalier: Zbigniew Łukowiak (Rawicz). Kształt zbliżony do trapezu z mocno zaokrąglonymi narożami. Rozmiar: 82 x 75 mm. Mosiądz. Lany. Emisja 221 szt.

Czerwiec 2020

Bronisław Chromy (1925-2017) – rzeźbiarz, medalier, malarz

Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Uczeń wybitnego rzeźbiarza Xawerego Dunikowskiego. Twórca licznych pomników, rzeźb, tablic i medali. (m.in. pomniki Jana Pawła II. Szopena, Nikifora Krynickiego, partyzantów na Porytowym Wzgórzu w Lasach Janowskich. W jego twórczości znalazło się miejsce na prace medalierskie. Był autorem znanych medali; Hiroszima Nagasaki, Obóz zagłady Żydów, Pieta oświęcimska, Corrida, 500-lecie odkrycia Ameryki,

Jego prace znajdują się w wielu muzeach polskich i zagranicznych ( Francji, Danii. Rosji, Austrii. Japonii, USA, Kanady, Hiszpanii, Francji, Macedonii.

Za twórczość nagrodzony wieloma odznaczeniami państwowymi i artystycznymi (Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Grand Prix w Rawennie)

Przedstawiam dwa jego medale znajdujące się w moich zbiorach.

RACŁAWICE 1794

Av.: Pole bitewne z leżącym orężem, nad nim wzniesione ostrza kos. Z prawej strony sylwetka oficera z wzniesioną szablą wskazującą kierunek ataku. Przy krawędzi napis z datą: RACŁAWICE 1794.

Rv.: Ostrza kos wzniesione ku górze. Po prawej stronie zarysy pomnika Bartosz Głowackiego wzniesiony w Piotrkowicach Małych ( popiersie B. Głowackiego w łuku utworzonym z dwóch wzniesionych kos). Przy krawędzi napis: RZĘDOWICE / PIOTRKOWICE MAŁE.

Sygnowany na A. – B. Chromy. Medalier: Bronisław Chromy.

Ø 73 mm. Lany.

DR FRANCISZEK STEFCZYK 1861-1924

Av.: W wydzielonych prostopadłymi i poziomymi wypukłymi liniami polach symbole i napisy. W polach po lewej stronie od góry napis UNIWERSYTET / JAGIELLOŃSKI, poniżej 4 monety zachodzące na siebie. Po prawej stronie od góry dwa pionowe kłosy zboża, poniżej napis: SESJE / NAUKOWA / NACZELNA RADA / SPÓŁDZIELCZA. Poniżej 5 monet zachodzących na siebie ze słabym cieniem orła. Na dole data: 26 CZERWIEC 1974.

Rv.: Głowa F. Stefczyka ¾ w lewo. Z lewej strony napis: DR FRAN / CISZEK / STEFCZYK, po prawej stronie daty: 1861 / 1924.

Niesygnowany. Medalier: Bronisław Chromy. Ø90 mm. Metal srebrzony i oksydowany.

Maj 2020

Jan Bohdan Chmielewski (1927-2014)

Artysta rzeźbiarz. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Po 1950 r. został profesorem rzeźby w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Autor wielu pomników znanych ludzi m. inn. Marii Konopnickiej, Janusza Korczaka, Józefa Piłsudskiego, Mikołaja Kopernika, Czesława Miłosza, Władysława Sikorskiego. Jego autorstwa są też rzeźby. Projektował pomnik Żołnierzy Polskich w Narwiku, pomnik Bohaterów Ziemi Białostockiej. Jego autorstwa są też liczne awersy monet polskich a także medali. Przedstawiamy dwa z nich:

MIĘDZYNARODOWE TARGI SZCZECIŃSKIE – WYRÓŻNIONY WYRÓB

Av.: Stylizowana głowa gryfa pomorskiego. Poniżej napis: WYRÓŻNIONY / PRODUKT. Wokoło napis: MIĘDZYNARODOWE TARGI SZCZECIŃSKIE.

Rv.: Panorama zamku książąt pomorskich. Powyżej na szarfie napis: SZCZECIN. Na dole przy krawędzi półkoliście napis: ZAMEK KSIĄŻĄT POMORSKICH.

Sygnowany na Rv.- znak Mennicy Warszwskiej i monogram- BCH. Medalier: Bohdan Chmielewski.

Ø 70 mm. Tombak patynowany.

25 LAT IZBY WEŁNY W GDYNI

Av.: Wypukły kwadrat w centrum, w nim skrót: „IW”. Dokoła napis przedzielony datami: 1965 IZBA WEŁNY W GDYNI 1990 / GDYNIA WOOL FEDRATION.

Rv.: Glob z siatką południków i równoleżników. W środku wgłębiony prostokąt z uwypukloną głową owcy.

Sygnowany na Rv. – litery „BCH”. Medalier: Bohdan Chmielewski. Ø 70 mm. Wielkość emisji: tombak patynowany – 500 szt.

Kwiecień 2020
Theodor von Gosen (1873 -. 1943) – wrocławski rzeźbiarz i medalier

Był absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Od 1905 do 1932 roku kierował Królewską Szkołą Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu. Był jednym z założycieli Związku Artystów Śląska i przez pewien okres jego prezesem. Jego bogata twórczość to rzeźba monumentalna, portretowa i medalierstwo. Ważniejsze dzieła rzeźbiarskie to: ambona w kościele św. Jana, Amor na Pegazie we wrocławskim parku, rzeźba Chrystusa we Wrocławiu, Iustitia przed sądem we Wrocławiu, Putto, Aretuza, pomnik Młodzieńcza w Polanicy Zdroju.

Jednym z piękniejszych znanych medali tego artysty to medal poświęcony jubileuszowej wystawie ogrodniczej we Wrocławiu w 1913 r.

Av.: Na tle zabudowy wystawowej i Hali Stulecia brodaty męźczyzna w przepasce biodrowej oparty o łopatę i trzymający na ramieniu drzewo do zasadzenia. Przy krawędzi u góry napis: GARTENBAUAUSSTELLUNG ● ZUR ● JAHRHUNDERTFEIER ● BRESLAU ● 1913.

Rv.: Herb Wrocławia. Po jego bokach stojące putta trzymające kwiaty. Nad herbem stylizowany motyw roślinny. Na dole przy krawędzi napis: PREIS ● DER ● STADT ● BRESLAU.

Sygnowany na Av.-monogram TG. Medalier: Theodor von Gosen. Odlew wykonany w prywatnej mennicy Carla Poellatha w Shrobenhausen. Ø 92 mm. Lany. Mosiądz.

Marzec 2020

Anna Jarnuszkiewicz (1935 )

Absolwentka Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Jej twórczość to rysunek, malarstwo, scenografia i rzeźba. Jednym z obszarów jej działalności jest także medalierstwo. Jej prace znalazły miejsce w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu oraz w licznych kolekcjach prywatnych. Jest autorką licznych medali upamiętniających wybitnych Polaków ( J. Kochanowskiego, J. Lelewela, , A. Mickiewicza, Marii i Piotra Curie i wielu innych znanych ludzi kultury i sztuki. Uczestniczka licznych konkursów i wystaw krajowych i zagranicznych.(Antwerpia, Helsinki, Luxemburg, Madryd, New Delhi, Carcas., Poniżej przedstawiamy 2 medale jej autorstwa.

Medal im.OSKARA KOLBERGA –Za zasługi dla kultury ludowej.

Niesygnowany. Medalier: Anna Jarnuszkiewicz. Kształt prostokątny. Rozmiar: 76 x 79 mm. Mosiądz. Lany. Medal przyznawany od 1974 r. za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury ludowej. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest głównym fundatorem nagrody.

WŁADYSŁAW REYMONT

Sygnowany na A. –spleciony monogram AJ/1979. Projektowała i wykonała: Anna Jarnuszkiewicz. Ø 70 mm. Emitent; Oddział PTTK w Chełmie.

Luty 2020

Robert Kotowicz

Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Nałęczowie.

Znany medalier Mennicy Polskiej. W jego dorobku setki zaprojektowanych medali, plakiet oraz monet dla Narodowego Banku Polskiego i banków zagranicznych. Zdobywca liczących się nagród krajowych i zagranicznych. Do bardziej znanych prac należą medale: De revolutionibus Orbium Coelestium’ Mikołaja Kopernika, upamiętniający wejście Polski, Czech i Węgier do NATO, zdobycie PASTY, zdobycie kościoła św. Krzyża, obóz przejściowy „Dulag” w Pruszkowie.

CUKROWNIA LEŚMIERZ

Av.: Na fałdowanym tle zabudowa cukrowni, obok gałązka laurowa i napis: 160 LECIE / CUKROWNI / „LEŚMIERZ” S.A.

Rv.: Logo cukrowni w kształcie rombu z literami CL oraz datą - 1838 i napisem: CUKROWNIA LEŚMIERZ wewnątrz. U góry po za rombem znak ®.

Niesygnowany. Ø 70 mm. Tombak patynowany. Mennica Państwowa. 1998 r

130 LAT PODKARPACKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W SANOKU

Av.: Budynek Banku. Nad nim napis:PODKARPACKI BANK SPÓŁDZIELCZY W SANOKU. Po lewej napis: 130 LAT.

Rv.: Stylizowany skrót: CBS i data 2001. W wydzielonych częściach kół nazwy oddziałów Banku: POWIATOWE TOWARZYSTWO ZALICZKOWE 1871, ODDZIAŁY PBS: BRZOZÓW, LESKO, DOMARADZ, DUKLA, MIEJSCE PIASTOWE, DYDNIA, HACZÓW, JASIENICA, SANOK, ZARSZYN, ROSIELNA, KROSNO. Sygnatura Mennicy Warszawskiej na A. Niesygnowany.. Ø 70 mm. Tombak srebrzony i oksydowany 1000 szt. Emitent Podkarpacki Bank Spółdzielczy w Sanoku.

140 LAT BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W BRODNICY

Av.: Zabytkowa zabudowa miejska. Po prawej strony popiersie Mieczysława Łyskowskiego ¾ w lewo. Obok poziomy napis: ZAŁOŻYCIEL B.S.. / MIECZYSŁAW / ŁYSKOWSKI. U góry przy krawędzi napis: 140 LAT BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W BRODNICY. Rv.: Centralnie wypukły okrąg z logo B.S. w Brodnicy. Po jego zewnętrznej stronie daty: 1862-2002. Poniżej nazwy miast w których znajdują się oddziały banku: BRODNICA / GRUDZIĄDZ / CHEŁMŻA / RYPIN / NOWE MIASTO. Po prawej stronie przy krawędzi herby wymienionych miast. Sygnowany na A: spleciony monogram liter RK. Ø 70 mm.

Styczeń 2020

JÓZEF OPALA (1948)

Artysta rzeźbiarz. Absolwent Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Jego twórczość początkowo malarska jest związana z tradycją i kulturą wiejską zwłaszcza rodzinnej Męczennicy w Górach Świętokrzyskich. Jest udaną próbą połączenia sztuki z przyrodą. Swoją pracę dyplomową - cykl rzeźb Madonny rozmieścił wśród falistych pól swej wsi. Szukając nowych form rozpoczął próby odlewania medali. Jeden z pierwszych jego medali jest poświęcony jest Wincentemu Witosowi. Rewers medalu poświęcony Jędrzejowi Cierniakowi jest syntezą twórczości ukazujący jego więź z naturą. Wykonał kilkadziesiąt rzeźb (popiersi) w tym głównie działaczy ludowych, literatów i twórców opisujących wieś i przedstawicieli nauki polskiej. Prace tego artysty wystawiane były na licznych wystawach i brały udział w wielu konkursach. Wiele z jego rzeźb eksponowanych jest w ogrodach Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie.

MUZEUM HISTORII POLSKIEGO RUCHU LUDOWEGO WARSZAWA 1984-2009